Wat zijn de 5 symptomen van onderprikkeling

Symptomen van stress

Een van de meest gestelde vragen aan mij is: “Wat zijn de 5 symptomen van onderprikkeling?”. Ik roep altijd dat het symptomen van stress zijn, maar dat ze dus slecht te onderscheiden zijn van de symptomen van overprikkeling. Wanst stress=stress. Alleen de oorzaak van je stress is anders. Het enige duidelijke verschil dat ik vaak zie is dat bij overprikkeling ervaar je een gejaagdheid, alsof de dag te kort duurt voor alle taken en activiteiten. Bij onderprikkeling voel je ook stress, maar dat vertaalt zich dan vaker in een soort ontevreden onrust : je wilt iets ander doen, dan dat je doet.
In deze video sta ik stil bij de symptomen van onderprikkeling en de reden waarom jij je ze voelt. Zodat je tijdiger kan herkennen dat je onderprikkeld bent en meer voldoening, zingeving, blijheid of uitdaging nodig hebt.

Wat is onderprikkeling?

Bij onderprikkeling ervaar je geen activerende prikkel uit je omgeving of je voelt geen intrinsieke motivatie. Je hebt het gevoel dat je brein ‘uit gaat’. Je ervaart geen of onvoldoende voldoening, blijheid, zingeving of uitdaging. Je ervaart emotioneel en mentaal niet de juiste voeding.

De belangrijkste symptomen van onderprikkeling zijn:

1. Lamlendigheid. Je voelt je steeds passiever, je werkt steeds trager, moppert in jezelf en vertoont uitstelgedrag omdat je het niet boeiend genoeg vindt.

2. Chagrijnig (down) zijn, door gebrek aan activerende prikkels waar je ‘aan van gaat’. Je wordt negatief naar jezelf en je omgeving. Als het chronisch wordt, kan je er zelfs depressief van worden.

3. Druk hoofd hebben. Bij onderprikkeling schakelt je brein over op het Default Mode Netwerk een reflectief systeem in ons brein dat nadenkt over het verleden, de toekomst of andere mensen. Dit systeem is actiever bij hoogsensitieve personen in rust en ook bij onderprikkeling doordat je geen focus meer hebt. Bij een slechte eigenwaarde en stress is dit de kritische stem in je hoofd. In ontspanning is dit het deel van je brein die ervoor zorgt dat je gaat fantaseren, leuke ideetjes bedenkt, informatie lekker onbewust laat sudderen en aan elkaar koppelt (intuïtie die voortkomt uit de diepgaande informatieverwerking).

4. Je blijft op de bank hangen. Doordat het Default Mode Netwerk aangaat, schakelen je executieve vaardigheden uit. Executieve vaardigheden zorgen er bijvoorbeeld voor dat je gaat plannen, organiseren, coördineren, kortom dat je in actie komt. Bij onderprikkeling wordt je niet geactiveerd door enthousiasme, interesse, zingeving, uitdaging, blijheid of nieuwsgierigheid. Je voelt dus geen intrinsieke motivatie om in actie te komen.

5. Slaperigheid. Door het hangen, te veel in je hoofd zijn en het gebrek aan zintuiglijke prikkels wordt je lichaam slaperig. Je krijgt het gevoel dat je geen energie hebt. Je lichaam gaat ‘uit’. Bij onderprikkeling is juist beweging nodig om uit het Default Mode te kunnen stappen. Ondanks dat je denkt geen energie te hebben, moet je juist wel iets fysiek gaan doen, in beweging komen. Dat voelt heel tegenstrijdig.

Oplossingen bij onderprikkeling

Er zijn veel oplossingen mogelijk bij onderprikkeling, onder andere:

1. Beweging, sport, naar buiten.

2. Sociale contacten, interessante mensen.

3. Intellectuele uitdaging.

4. Activiteiten die voldoening en blijheid geven.

5. Activiteiten waar je zingeving bij voelt.

6. Afwisseling, sleur, herhaling en routine vermijden.

7. Andere omgeving opzoeken.

8. Doorbreken van de sleur van alledag, doe even iets totaal anders.

9. Zintuigelijke prikkels die jou activeren, bijvoorbeeld mooie dingen zien, goede muziek luisteren of een fijne activerende massage.

10. Humor, plezier maken.

Wil je meer weten over de dynamiek tussen onder- en overprikkeling?

Doe dan mee met de online Masterclass herstel van Stress bij hoogsensitiviteit. Zeker geschikt voor hoogsensitieve HSS, ADHD of hoogbegaafdheid.

Tickets vind je hier.