Hoe ontstaat overprikkeling?
Overprikkeld?
Geen zin, down, moe, leeggezogen, chagrijnig, kort lontje, te moe om te slapen, hoofdpijn en spanningsklachten. Allemaal signalen dat je overprikkeld bent. Vaak ontdek je het te laat en heb je al diverse signalen gemist. Je probeert het vast op te lossen met schrappen van dagelijkse bezigheden. Maar dan vergeet je dat overprikkeling vaak al langer aan de gang is. Door bijvoorbeeld emoties of zorgen die je hebt, veel piekeren of dat je domweg te veel ballen in de lucht houdt. Je bent niet de eerste HSP of hoogsensitieve HSS die uit loyaliteit, of misplaatste verantwoordelijkheidsgevoelens of uit naam van het collectieve belang, de eigen behoeftes en hersteltijd negeert.
Annek Tol schreef een aantal jaren geleden een goed boek over het fenomeen overprikkeling en de opbouw van overprikkeling. Ze noemde dit de Cirkel van Overprikkeling Ze gebruikte daarbij een metafoor van een vollopend glas.
Het overlopende glas zorgt voor overprikkeling
Het glas loopt langzamerhand vol en stroomt op een gegeven moment over. In iedere fase vertoon je andere symptomen. Annek Tol onderscheidt 5 fases bij het ontstaan van overprikkeling:
Overprikkeling ontstaat al in de jeugd, de bodem van het glas is dikker bij trauma, onveiligheid in de jeugd. Het glas is dan sneller vol. Een ongelukkige jeugd maakt hoogsensitieve personen gevoeliger voor depressie, zorgen en angsten in je volwassen leven.
Lange termijn overprikkeling duurt langer dan een jaar bijvoorbeeld door relatieproblemen, fusies, reorganisaties en chronische ziektes
Tijdelijke overprikkeling duurt enkele maanden en heeft een duidelijk begin en een eind. Bijvoorbeeld een verbouwing, een zwangerschap of examens.
Korte termijn overprikkeling zijn tijdelijke extra overprikkelende activiteiten, bijvoorbeeld een druk weekend, een intens gesprek of een feestje.
Dagelijkse overprikkeling ontstaat door bijvoorbeeld de combinatie van werk en gezin en alle dagelijkse activiteiten zoals het regelwerk in het gezin, het huishouden, de boodschappen en je werk.
Als je overprikkeling wilt oplossen, moet je dus goed kijken in welke fase jouw overprikkeling wordt veroorzaakt. Schrappen in dagelijkse overprikkeling helpt dus niet bij overprikkeling van de reorganisatie op je werk. Het helpt ook niet altijd om je jeugd te gaan analyseren.
Bekijk de video voor een visuele uitleg.
Deel dit artikel op:
